Kan ik mezelf parkinson of dementie crashen?

“Concussion” de film die 50.000.000 dollar opleverde, liet plots een héél breed publiek kennismaken met CTE. Maar omdat de film gaat over hoe “American Football” spelers letterlijk hun hersenen naar de verdommenis rammen tijdens het spelen. Was het brede publiek vooral Noord-Amerikaans…

In het kort neemt het verhaal ons mee in de strijdt die dokter Bennet Ifeakandu Omalu moest leveren om de NFL (National Football League) te laten inzien dat hun spelers, mentale gezondheidsproblemen kregen door de sport die ze gespeeld hadden. Naast het feit dat ik deze film met Will Smith als Dokter Omalu warm aanbeveel. Was één van m’n vragen na de film: wat met motorcrossers? Onder de semi-hersenschuddingen, die bij American Football spelers op zo’n 900 tot 1500 op één seizoen worden geschat, hebben motorcrossers uiteraard niet zo frequent te lijden. Als we echter kijken naar de effectieve hoofdtrauma’s, dan lopen de cijfers van het “NCAA Football Injury Report” van 2004-2009 en dat van een 12-jaar lang durend onderzoek in motorcross redelijk gelijklopend. In American Football is de kans namelijk 7,4% en in Motorcross 5,7%.

Wat is CTE?
CTE is de afkorting voor Chronic Traumatic Encephalopathy, een ziekte die in 1928 werd ontdekt in het box milieu en toen werd omschreven als “Punch-Drunk Syndroom”. Kortom vanwege het feit dat deze persoon teveel slagen zou geïncasseerd hebben dan goed was voor de hersenen. Meervoudige hersenblessures zorgen er namelijk voor dat het belangrijke Tau-eiwit, die je kunt vinden in de neuronen in je centrale zenuwstelsel, op verkeerde plaatsen terecht komen en/of veranderen van structuur. Als dit gebeurt ontstaat er een kettingreactie in de hersenen. Onze grijze massa klit dan samen en zorgt op zijn beurt dat neuronen afsterven en de dichtstbijzijnde cellen als het ware vergiftigen. Hierdoor kun je op latere leeftijd een brede waaier van hersenaandoeningen krijgen zoals Parkinson, Alzheimer maar ook ALS en depressie. Een bekend geval van depressie door CTE is BMX-ster Dave Mirra. Hij ontnam zichzelf het leven en bleek bij de autopsie ook aan CTE te lijden.

Is motorcross ook een risico-sport voor CTE?
Om deze vraag te beantwoorden gingen we te raden bij Professor Dokter Patrick Cras. Zelf motorrijder maar ook diensthoofd neurologie in het Universitair ziekenhuis van Antwerpen en hoogleraar aan de Universiteit van Antwerpen. Kortom de geschikte persoon voor deze vraag. Hij vertelde ons het volgende; “Voor zover ik op de hoogte ben zijn er nog geen rapporten over motorcrossers met CTE gepubliceerd, het is echter niet ondenkbaar. Dit debat moet wel met de nodige nuance gevoerd worden, want het mag niet zo zijn dat elke sport die het menselijke lichaam en het hoofd aan plotse hoge versnellingen blootstelt, een groot gevaar voor de volksgezondheid zouden zijn.” Wel voegt hij er nog aan toe; “Maar het doet wel nadenken over onze manier van sporten, de wijze waarop ook jonge mensen steeds maar grotere risico’s opzoeken, enz…”

Voor vele zal dit vast als muziek in de oren klinken, maar laat die laatste toevoeging niet in dovemansoren vallen. Ga even op het internet opzoek naar recensies van helmen voor de aanschaf van één. Want als de explosie van CTE-cases iets duidelijk maakt is dat een helm niet alleen je leven moet redden tijdens een val, maar ook jaren erna!

We kregen van Professor Cras trouwens nog een interessante website met tips over hoe te handelen na een impact op het hoofd.

Tekst: Matthias Van Eeckhoven – Foto: Monster Energy Media / Milagro