De focus op viertakt olie: Dit moet je weten!

Het levensbloed van een viertaktmotor is motorolie. De olie in uw viertakt crosser heeft enkele voorname functies zoals, smeren, koelen, reinigen, afdichten, geluid dempen en corrosie voorkomen. De meeste viertakten, behalve de Honda CRF modellen tot en met bouwjaar 2016, gebruiken dezelfde motorolie om de kleppen, nokken, zuiger, krukas, koppeling en transmissie te smeren. De olie in uw viertakt smeert meer dan het dubbele van de bewegende delen dan de prémix en versnellingsbakolie van een tweetakt.

In een poging om het gewicht te verminderen en het vermogen te verhogen, gebruikt uw lichtgewicht viertakt motorcrossmotor precies genoeg olie om de klus te klaren. In een crossmotor is het belangrijker dan ooit om de beste raceolie te gebruiken en deze routinematig te vervangen. Motor specifieke oliën worden uitgerust met vijf keer meer anti-slijtage en extreme druk additieven dan van gewone motorolie. Als een bijkomend pluspunt bevat de olie geen molybdeendisulfide en andere wrijvingsmodificatoren die de koppelingsprestaties omlaag halen.

Welke olie gebruik ik in mijn crossmotor?

Als de fles olie niet vermeldt dat het een API SG-servicecategorie of JASO MA-specificatie is, is deze niet goed genoeg voor uw crossmotor. Hoewel een fles olie kan vermelden dat het product ‘veilig is voor natte koppelingen’, is de beste goedkeuring de API SG of JASO MA-aanduiding. Deze aanduiding is van enkele jaren geleden waardoor en er momenteel “hogere” types gangbaar zijn. Er is echter een uitzondering voor CRF-eigenaren, die we hieronder verduidelijken.

Welke viscositeit?

De meest populaire viscositeit is 10w40. Hij is dun genoeg om de krukas niet al teveel te belasten en biedt ultieme bescherming onder extreme belasting. Maar ook 5w40 en 10w50 zijn mogelijkheden. In elke gebruikershandleiding staan de aanbevolen oliën, merken en de juiste viscositeit vermeld.

U hebt een Honda CRF tot en met bouwjaar 2016.

Gebruik geen motorolie of versnellingsbakolie in de CRF-transmissie uit de automotive-sector. Als het etiket van de transmissieolie niet het woord “tweetaktolie”, “veilig voor gebruik in natte koppelingen” of de API SG of JASO MA-aanduiding heeft, gebruik het dan niet. Honda gebruikt tot en met bouwjaar 2016 afzonderlijke olie voor de motor en de transmissie van de CRF. Dit is geen nieuw idee. BSA deed het tientallen jaren geleden. Yamaha, Kawasaki, KTM en Suzuki gebruiken dezelfde olie in de motor en versnellingsbak.

U hebt een Honda CRF vanaf bouwjaar 2017.

Honda veranderde in 2017 het geweer van schouder en gebruikt vanaf dat jaar hetzelfde systeem als de andere merken. Dat betekent dat Honda vanaf dan geen aparte oliesystemen gebruikt op hun CRF-modellen en dus dezelfde olie gebruikt voor de smering van motor en versnellingsbak.

Het verschil.

Afzonderlijke olie: het voordeel van het scheiden van de olie, zoals bij de Honda CRF, is dat de bovenkant niet is vervuild door koppelingsresten of metaalvijlsel uit de versnellingsbak. Bovendien verdunt de warmte van de verbrandingszijde de transmissie- en koppelingsolie niet. De CRF kan een olie uit de MA-serie gebruiken in de transmissie en MB-serie olie aan de bovenkant. Het nadeel is dat de hoeveelheid olie in elke kamer wordt verminderd (tot ongeveer 650cc), waardoor er vaker olie moet worden ververst. Elk olieverlies, hoe klein ook, wordt kritisch wanneer u geconfronteerd wordt met olielekkage.

Gedeelde olie: de voordelen van het gebruik van dezelfde olie in de motor, zoals de RM-Z, KX-F, KTM en YZ-F, is dat de grote voorraad minder snel kritische waarden bereikt, de algemene motortemperatuur worden verlaagd en olieverversingen zijn minder vaak nodig. Het nadeel is dat gedeelde oliemotoren een MA-serie olie voor de koppeling moeten gebruiken (wat betekent dat de motor rond het verbrandingsgedeelte niet de voordelen krijgt van de gladde MB-wrijvingsadditieven.

Wanneer verversen?

Yamaha adviseert om de olie en het oliefilter om de vijf ritten te vervangen. De Honda-mecaniciens in de MXGP adviseren de motorolie zo vaak mogelijk te verversen en het oliefilter telkens te vervangen. Een van de problemen met een frequent serviceschema is dat het mensen uitnodigt om goedkopere olie te gebruiken. Laat u niet vangen en gebruik altijd kwaliteitsolie! Uiteraard houdt u zich aan de intervalschema’s die de fabrikant voorschrijft.

Kijk naar uw aftapolie.

Let goed op de toestand van de afgewerkte olie. Als het er vies uitziet en ruikt, moet u het vaker onderhouden. Professionele raceteams sturen hun gebruikte olie naar labo’s om het te laten analyseren. Labo’s gebruiken een spectrograaf om te bepalen welke metaaldeeltjes en andere verontreinigingen zich in de olie bevinden. Ook kunnen ze het temperatuurmanagement van de motor aflezen uit de analyse. Dit is te duur voor een hobbyrijder maar je giet best de gebruikte olie door een zeef om eventuele problemen zoals gebroken koppelingsplaten, tanden van tandwielen of andere rare afwijkingen te detecteren.

Hoe werkt een oliefilter?

Voor viertaktmotoren zijn oliefilters nodig omdat de olie snel vuil wordt. Het oliefilter van een crossmotor is net als het oliefilter van je auto. Het systeem werkt als volgt: een pomp aan de onderkant van de motor stuurt olie naar het filter. Van daaruit verdeelt de pomp de olie eerst naar het verbrandingsgebied. Dit wordt gedaan zodat de belangrijkste delen van de motor zoals de nokkenas, kleppen, hoofdlagers en grote lagers de schoonste olie ontvangen. Nadien komt de olie weer onderaan in het carter terecht en begint het proces opnieuw.

De specificaties.

De olie in uw viertaktcrosser moet minimaal voldoen aan de API SG- of JASO MA-normen. Uw lokale motorcrossdealer verkoopt tegenwoordig olie met een hogere classificatie en zo zal je vooral de API SJ/SL en de JASO MA-2 norm tegenkomen. Het spreekt voor zich dat het een evolutie is van de API en JASO standaard waardoor je deze olie in alle vertrouwen kan gebruiken in je machine. U hoeft met andere woorden niet na te denken in de shop. Hoe je olie moet verversen zie je in de twee video’s hieronder. De eerste video geldt voor alle merken, de tweede video is specifiek voor de Honda modellen tot en met bouwjaar 2016 met een gescheiden oliesysteem.