Techniek: waarom elektrische waterpompen populair worden in de VS

In een eerder artikel haalden we al aan dat steeds meer Amerikaanse rijders hun machines uitrusten met een elektrische waterpomp. Het item heeft een aantal voordelen en nagenoeg geen nadelen. Hoog tijd om hier even dieper op in te gaan.

Het HRC Honda fabrieksteam was de eerste die een elektrische waterpomp implementeerde op zijn motoren. De CRF250’s van Jett en Hunter Lawrence reden al in 2021  de AMA Nationals met een E-pomp. Sinds de start van de AMA Supercross dit jaar is de elektrische waterpomp ook terug te vinden op de Star Racing Yamaha 250’s, BarX Suzuki 250’s en MotoConcepts Honda 250’s.

De standaard waterpomp op een crossmotor gebruikt centrifugaalkracht om water te laten circuleren. Afhankelijk van het model wordt het tandwiel van de waterpomp door of de krukas of de balansas aangedreven. Het aandrijftandwiel van de waterpomp drijft op zijn beurt een schoepenwieltje aan. Dat schoepenwiel (ook wel impeller genoemd) pompt de koelvloeistof door de radiators en terug in de motor om oververhitting te voorkomen.

Een hoger toerental laat ook de warmte in motor stijgen. Om alles correct te laten werken, verhoogt een standaard waterpomp zijn snelheid naarmate het toerental van de motor toeneemt. Een hoger toerental betekent een sneller draaiende impeller om de toegenomen warmte te beheersen.

Bij een elektrische waterpomp is de stroming van de koelvloeistof niet gebaseerd op het toerental van de motor – een elektrische waterpomp staat altijd wijd open. Je kunt de parameters van de pomp ook handmatig beheren via een thermostaat of digitaal via de ECU. In het beginstadium van de elektrische waterpompen lieten de teams de pompen de hele tijd wijd open draaien, maar ze evolueren nu snel naar een digitale regeling.

In de AMA Nationals waren er ook ventilatoren te zien die gemonteerd waren op de achterkant van de radiatoren, dit om nog meer motorwarmte af te voeren. De technologie voor de thermoschakelaar en de digitaal gestuurde ECU-instellingen die worden gebruikt om de E-pomp aan en uit te zetten, is oorspronkelijk afkomstig van radiatorventilatoren uit de autobranche.

Sommige teams in de VS beweren dat de elektrische waterpomp de koelvloeistoftemperatuur van de motor met 20 graden verlaagt. Omdat de e-pomp niet werkt op basis van het toerental van de motor, is hij in staat om zelfs bij zeer lage toerentallen veel koelvloeistof door het systeem te laten stromen. Als de rijder het gas loslaat met een conventionele waterpomp, vertraagt de waterpomp en dus het debiet. Bij een e-pomp daarentegen stroomt dezelfde hoeveelheid water door het systeem, zelfs op de tragere sectoren van een circuit.

Vermindering van de warmte kan de paardenkracht en de duurzaamheid verhogen. Het belangrijkste aspect dat de paardenkracht verhoogt, is echter dat er nu minder weerstand op de motor is met een elektrische waterpomp, vooral in de 250-klasse waar elke weerstand op de motor merkbaar is. Met andere woorden: een conventionele waterpomp slorpt vermogen weg om de impeller aan te drijven.

Wanneer een extern bevestigde elektromotor wordt gebruikt kunnen het aandrijftandwiel van de waterpomp, de aandrijfas, de afdichtingen en de impeller worden verwijderd. De meeste teams gebruiken een elektrische waterpomp van het merk Bosch. Dit type is goedkoop en gemakkelijk verkrijgbaar bij de auto-onderdelenwinkel. Je moet wel zelf een beugel en de bedrading maken.

De elektrische waterpomp die het vaakst gebruikt wordt op de 250cc viertakten is een Bosch-waterpomp die op Mercedes-Benz voertuigen voor de verwarming in de passagiersruimte wordt gebruikt. Het kan online gekocht worden voor minder dan 100 euro. Twisted Development en XPR Motorsports werken aan kits om aan het publiek te verkopen. Het is slechts een kwestie van tijd voor dat Europese bedrijven met gelijkaardige kits gaan komen.