Harry Everts over Stefan, Liam, Jago, Jett, Jorge en Joël

Jonathan McCready van Gatedrop sprak met viervoudig wereldkampioen Harry Everts over zijn carrière maar ook over Joel Robert, zoonlief Stefan die tien wereldtitels won, kleinzoon Liam, Jett Lawrence, Jorge Prado, Jeffrey Herlings, Jago Geerts en Tom Vialle. Het werd een uitgebreid interview van een man die alles al heeft gezien en meegemaakt in de sport.

Harry Everts, je hebt veel MXoN-races gereden, wat zijn je beste herinneringen aan dit evenement?

Harry Everts: Oooh, het zijn er zo veel! Bij de Trophy des Nations werd ik denk ik 8 of 9 keer geselecteerd en wonnen we zeven keren. Bij de MXDN werd ik ook vijf keer uitgekozen en won ik twee keer. Mijn zoon heeft daarna ook vele malen gewonnen en mijn kleinzoon heeft ook al mooie dingen laten zien.

Je hebt deze sport vanaf het begin meegemaakt? Wie springt eruit als de beste rijder?

Voor mezelf, toen ik nog reed was dat Joël Robert. Joël was mijn held. Mijn oom, Jef Teeuwissen ook, maar daarna was het Joël Robert, hij was nummer één voor mij. Hij was een natuurtalent!  Van oude video’s die ik heb gezien, was hij zeer natuurlijk en stijlvol op de motor, ook al waren het oudere motoren. Hij had alles voor elkaar. Hij pikte me op, maakte een Puch motor, maakte het frame en stuurde me naar de VS in 1970. Daarna werd ik fabrieksrijder bij Puch en werd ik wereldkampioen. Nadien ging ik naar Suzuki en won nog drie keer. Dat was mijn leven in de motorcross.

Heb je veel van hem geleerd?

Ja, hij was mijn held en hij nam me echt onder zijn vleugels. Hij vertelde me wat tips zoals iedereen. Je moet het zelf doen, open je ogen en zie een rijder doen wat hij doet, maar je moet het zelf leren. Je hebt iemand naast je nodig, maar het belangrijkste is  dat je zelf dingen oppikt.

Heb je de Trans AMA series gereden? Was dat een grote race serie in die tijd?

In ’74 en ‘75 was ik één race tweede, één race won ik. Voor mij was het een soort training. Ik ging naar de VS met het team, met alle grote rijders uit Europa. Het was toen de grootste serie in de VS, het was iets speciaals als je jong bent.

Zag je de Amerikanen beter worden telkens je naar de VS kwam?

Toen ik daar toen was, waren de Amerikanen niet zo sterk. Daarna werden ze steeds beter. Maar net als toen, als je de Europese renners en de Australiërs wegdenkt heeft Amerika is niet zo’n groot breed veld van toppers.

Wat denk je dat de Europese renners de laatste 10+ jaar hebben gedaan om zichzelf te verheffen tot de snelste rijders ter wereld?

Je gaat vandaag naar Californië en de banen blijven veelal droog. Dus zijn de Amerikanen snel op droge banen! Maar als het regent en er veel verandert, is het een heel ander verhaal. Ik herinner me Foxhill met Stefan, het was gewoon een onmogelijke opdracht voor de Amerikanen. En ook in Red Bud 2018 regende het en waren ze ook niet goed, ik denk dat de Fransen toen wonnen.

Jij won vier wereldtitels, had je ooit gedacht dat Stefan er tien zou winnen? Was dat ooit een doel voor jou? Ik weet dat je nauw met hem samenwerkte, om je zoon tien wereldtitels te zien winnen, dat moet geweldig zijn?

Je denkt er nooit aan. Je wilt je zoon zijn eerste Grand Prix zien winnen, dat is al iets winnen. Dan win je nog een Grand Prix, dan nog een, dan wordt hij wereldkampioen, en je denkt, ah goed. Dan nog één, nog één. En toen passeerde hij me (in titels) en het werd meer en meer (hij vond het niet erg dat Stefan zijn titelreeks versloeg) – ik wilde dat hij er 20 won! Dan wint hij drie races op één dag, dan wint hij 100 GP’s en wordt hij tienvoudig wereldkampioen. Dat is iets speciaals.

Stefan had de perfecte stijl. In Amerika beginnen meer rijders nu op de bal van hun voeten te staan, maar Stefan deed dat al als tiener in de jaren ‘90. Heb je hem gecoacht om dat te doen, want zijn techniek en balans waren altijd perfect, dat is waarschijnlijk waarom hij tien titels kon winnen!

Hij deed het zelf. Ik stond altijd rechtop vanwege mijn Polio, ik wilde mijn been niet gebruiken, daarom stond ik zoveel op de fiets. Als het een modderrace was, was ik altijd blij omdat ik altijd rechtstaan reed. Ik heb Stefan nooit geleerd om te staan. Oké, toen Liam begon zette Stefan hem in een goede positie op de motor, want Stefan reed zo makkelijk en Liam doet hetzelfde, net als zijn papa.

De progressie van Liam de afgelopen twee jaar is groot. Hij heeft volgend jaar een fabrieksmotor bij het Red Bull KTM Team. Je moet echt enthousiast zijn om zijn vooruitgang te zien en hoe snel hij is op dit moment?

Hij moet nog beter worden, maar ik denk dat dat wel zal lukken. Hij heeft meer techniek nodig op sommige plaatsen, ik denk dat hij zelf sterker moet worden op de techniek.

Denk je dat hij volgend jaar meer druk zal voelen in een fabrieksteam?

Een fabrieksrijder zal zich meer kunnen aanpassen, dus dat is geen probleem. Hij moet langzaam opbouwen zoals hij nu doet en niet over de limiet gaan.

Als je alle grootste rijders op een rij zou zetten, van Joël Robert tot Stefan, jezelf, Ricky Carmichael, Stewart, Herlings, Cairoli… al deze toppers en meer. Wie denk je is de allerbeste in jouw ogen?

Natuurlijk kies ik voor Stefan. Niet omdat hij mijn zoon is maar hij was een erg speciale rijder. Als je tien keer wereldkampioen bent en 101 Grand Prix wint ben je heel speciaal. Hij stopte toen hij wereldkampioen was, vergeet dat niet. In Matterley Basin bij de MXoN, wilde hij stoppen – ik zei waarom stop je? Hij had nog een wereldtitel kunnen winnen, maar hij stopte als een echte wereldkampioen.

Hij heeft gezegd dat je hard voor hem was omdat je zijn talent zag …

Nee, het had niets te maken met talent. Toen ik begon met rijden had ik niets, ik moest alles zelf doen, er was niet veel hulp toen. ik ben geboren met Polio, mensen maakten grapjes toen ik op school zat omdat ik een heel slecht been had. Ik wilde kampioen worden en ik deed alles zelf. Met Stefan erbij was het makkelijker maar ik wilde dat hij het deed zoals ik het moest doen. Hij had talent maar hem hard maken was iets anders.

Je kunt talent hebben en er niets mee doen. Je kan de beste rijder zijn maar als je niet traint zal je nooit kampioen worden. Sommige mensen zeggen ja, geef me een fabrieksmotor en ik word kampioen. Zo werkt het dus niet. Nee, je moet er klaar voor zijn, dat is het verschil voor mij.

En dat is wat hem tien keer wereldkampioen maakte? De geest, het hart en de vastberadenheid?

Joel had 50 GP overwinningen (toen het record), Stefan kwam tot 40, toen 45 zeges en hij dacht: ik kan Joël passeren. Toen werden het 60, 70, 80, 90 en 100 overwinningen. Voor mij was het een gewoonte geworden: we winnen telkens weer en gaan dan naar huis (lacht).

De jongere generatie,  zoals Jett Lawrence, rijdt net als Stefan rechtstaand op de voetsteunen.

Ik kende Jett toen hij naar België kwam. Ik zag hem voor het eerst rijden in Lommel met zijn broer Hunter. Ik zei direct: “wow, hij wordt een nieuwe topper, net zo destijds met Prado.” Hij kwam naar mijn school toen hij 12 jaar oud was, en ik ging meteen naar KTM en zei: ‘we hebben deze jongen nodig.’ De rest is geschiedenis. Prado is nog altijd een fabrieksrijder binnen de de KTM-groep.

Jorge Prado en Jett Lawrence zijn twee erg technische rijders, geldt dat ook voor Tom Vialle?

Jett zag ik rijden in België, we waren samen bij Suzuki, ik ben vaak gaan trainen met de Suzuki jongens en de vader van Jett erbij. Jett heeft het gewoon.

Denk je dat hij en Prado toppers worden in de toekomst? Wie zie je in de voetsporen van Herlings treden?

Prado had wat problemen dit jaar, ik weet niet waarom. Hij was niet dezelfde als voorheen, ik hoop dat hij volgend jaar beter is. We zullen zien. Jeffrey moet terugkomen na een jaar blessureleed. Na een jaar zonder competitie weet je niet hoe hij zal terugkeren.

Wat is jouw idee over Herlings?  Hij is verbazingwekkend snel, hij raakt vaak geblesseerd, maar zijn snelheid is echt goed. Wat zijn jouw gedachten over zijn snelheid, stijl en techniek?

Jeffrey Herlings heeft niet zo veel techniek maar is een hele sterke jongen. Dat maakt hem zo snel maar technisch is hij niet zo bijzonder. Maar hij heeft alles, in het diepe zand kan niemand Jeffrey verslaan, hij is een echte winnaar met veel wilskracht. Hij een zeer goede rijder, vergeet niet dat hij anders niet zoveel GP’s kon winnen.

Jago Geerts reed tijdens de MXoN het tempo van Eli Tomac maar kende een zeer moeilijk einde van het wereldkampioenschap. Samen met Liam is hij de hoop van België op een wereldtitel. Heb je hem advies gegeven hoe hij zo’n grote nederlaag te boven kan komen?

Nee, nee, ik gaf geen advies. Je zag dit jaar dat hij alles goed voor elkaar had, maar hij maakte het niet af. Wat kan je nog meer zeggen? Ik hoopte dat hij wereldkampioen zou worden. Jago is een goede rijder maar mist sommige dingen. Hij had wat pech, maar sommige andere jongens hadden dat ook.

Ik denk dat hij wereldkampioen had moet zijn dit jaar. Ik zie een grote fout in die tweede manche in Turkije. Jago verloor daar de titel omdat hij samen met Vialle crashte. Maar de ronde ervoor lag hij op kop en maakte hij een ook al een fout. Oké, dit is racen. Ik was ooit ook in die positie en in de running voor de wereldtitel in de laatste GP. Het is niet gemakkelijk in het hoofd, vier of vijf rijders hadden toen wereldkampioen kunnen worden. Ik zei tegen mezelf, je moet kalm zijn, kalm, kalm, en ja, oké, ik had geluk.

Tom Vialle presteert zeer goed onder druk, is dat het grote verschil tussen hem en Jago?

Nee, er was een moment dat Vialle het een beetje opgaf maar nadien kwam hij sterk terug, en je kunt beter worden als je van achter naar voren komt, vergeet dat niet. Zoals Stefan die een keer 72 punten achter lag op de leider, en hij zei dat hij wereldkampioen kon worden.  Hij werd wel degelijk wereldkampioen en dat zal ik nooit vergeten.

Hoe denk je dat Tom Vialle zich zal aanpassen aan Amerika? Denk je dat hij naar Amerika moet gaan, of blijft hij beter in de MXGP om er op de 450 te gaan rijden?

Als hij naar Amerika gaat, zal hij het goed doen. Hij is een goede supercross rijder  hoorde ik, dus hij zal het goed doen. Die jongen heeft een winnaarsmentaliteit.

Interview: Jonathan McCready