In deze moderne wereld waar milieugoeroe’s de plak zwaaien maakt de motormarkt rare bokkesprongen. We zouden allen elektrisch moeten rijden en een rokende uitlaat is dus uit den boze. Feit is echter dat sommige “onfrisse” motoren uit een nog niet zo ver verleden erg populair worden. Zo hebben de Honda CR500 en de Kawasaki KX500 in korte tijd de cultstatus bereikt. Heb je er eentje in je garage staan? Koester het ding, laat ze bewaken door twee bijtgrage schepers, weiger alle biedingen en koop alle NOS-parts die je kan vinden want tegenwoordig wil iedereen die machtige tweetakt in zijn collectie.
Ondanks het feit dat de dikke 500cc tweetakten hebbedingen zijn, kleven er ook een aantal nadelen aan. De motoren breken zonder verpinken je rechterbeen wanneer je niet de juiste aantraptechniek gebruikt en het karakter van de big-bore motor is er uitsluitend voor potige motorcrossers met een flink stel ballen in het vooronder. De 500cc tweetaktmotor stierf een stille dood in 2000 toen de laatste Honda CR500 van de productielijn in Japan kwam. Kawasaki stopte met zijn KX500 in 2004. De laatste Yamaha WR500 werd geproduceerd in 1993. En Suzuki had een kortlopende RM500-project dat halverwege de jaren 80 werd beëindigd. En ook KTM beëindigde zijn 500cc-programma in 1993 en ging toen nog groter naar een 550cc zijspanmotor die slechts tot 1995 werd gebouwd.
Deze “warhorses” werden na verloop van tijd vergeten. Nu, in een wereld van complexe 450cc viertaktmotoren die 60 of meer paardjes huisvesten, lijkt de 500cc tweetakt niet zo intimiderend meer als vroeger. In de afgelopen jaren is de tweetaktmarkt van 500cc motoren gegroeid en dat is haast volledig toe te schrijven aan het hergebruik van oudere machines en moeilijk vindbare onderdelen. Daarom kwam het BRC Engineering-team samen om een oplossing voor het probleem te bedenken.
De CR500 van Ken de Dycker in Farleigh Castle.
Het in Alberta gevestigde bedrijf staat vooral bekend om zijn succesrijke Super-Kart 250cc GP-motoren. Riley en Carter zijn de eigenaars van BRC Engineering dat is opgericht door hun vader. Een decennium geleden merkte Riley de motorcrosstrend op van het opnieuw opbouwen van oude Honda CR500 tweetaktmotoren en het inbouwen ervan in moderne aluminium frames. Riley was zo verliefd op het idee dat hij een CR500AF voor zichzelf bouwde. Maar hij hield niet van de abrupte kracht van de CR500-motor en besloot om zijn eigen 500cc tweetakt ééncilindermotor te produceren en deze zo te ontwerpen dat het een drop-in-project voor een KTM-chassis zou zijn.
Beschouw BRC niet als een klein bedrijfje. BRC Engineering is een bedrijf voor precisieproductie en mechanisch ontwerp dat gevestigd is in Calgary. Het personeel bestaat uit ingenieurs en ontwerpers die toegewijd zijn om oplossingen te bieden voor een verscheidenheid aan industrieën. De belangrijkste markten zijn olie-/gaswinning, medische apparatuur, microgolfcomponenten, auto-onderdelen en hogedrukstroomregelaars.
Met behulp van laserscannen en 3D-printers bouwde Riley een “mock-up engine” om te bepalen of deze in een KTM-frame zou passen. De plastic 3D-gevormde motor paste perfect. Dat was alles wat Riley moest weten, en BRC begon onmiddellijk partners te zoeken om de carters, cilinder en kop voor zijn nieuwe BRC-motor te gieten. Sommige componenten, zoals koppelingsdeksels en kickstarthendels, waren direct verkrijgbaar bij KTM-dealers, dus BRC concentreerde zich op de moeilijk te vinden dingen. BRC had een persoonlijke interesse in open-class motoren en de middelen om een complete motor te maken, dus BRC begon in 2016 met de ontwikkeling van een 500cc tweetakt-kitmotor.
Net omdat het een kitmotor is, moet je beginnen met een rollend chassis van een KTM 250SX of 250/300XC/XC-W of ECX tweetaktmotor zodat de BRC-kit past in het frame. De KTM’s moeten afkomstig zijn van de bouwjaren 2011 tot en met 2016. Het is mogelijk om een chassis van 2006 tot 2010 te gebruiken maar dan moeten de bevestigingspunten van de cilinderkop en de uitlaat gewijzigd worden. BRC ontwerpt momenteel ook een motor voor de KTM’s van 2017 tot 2020 maar deze zijn nog niet klaar.
Het bedrijf heeft een slimme zet gedaan met deze beslissing. KTM produceerde ongeveer 500.000 bruikbare motoren tussen 2007 en 2016 waardoor dit een grote markt zou kunnen worden. Bovendien zijn deze Oostenrijkers erg gegeerd voor hun rijkwaliteiten.
De kit heeft een waarde van 7.500 Canadese dollar, wat overeenkomt met 5.128 euro. De set bevat alles wat u nodig hebt om de motor te bouwen, inclusief lagers, afdichtingen, pakkingen, fittingen, bevestigingsmiddelen en zelfs een FMF-uitlaat en demper. Veel van de onderdelen zijn gemaakt door aftermarket-bedrijven, zoals Cometic, ProX, Vertex en Hot Rods, dus is het geen probleem om onderdelen te vervangen wanneer dat nodig is. Houd er rekening mee dat de prijs van de set exclusief montage is. Maar elke ervaren monteur of KTM-shop kan de BRC-kitmotor eenvoudigweg monteren.
Als hulp bij het starten van de 500cc-motor, heeft BRC een decompressieklep in de cilinderkop geïnstalleerd om de compressie bij het starten van de motor te verminderen. Het werkt door de klep in te drukken en wordt deze vanzelf vrijgegeven zodra de motor start. Dit maakt het aantrappen van de motor eenvoudiger. Het starten van een 500cc 2-takt is echter nog steeds een kunstvorm. Zorg ervoor dat de zuiger bovenaan in het midden staat, geef een flinke schop op de kick en vind de juiste gashendelstand. Is dit niks voor jou? BRC kan ook een elektrische starter leveren voor deze motor. Oef!
Destijds waren de eigenaars van een CR500 en een KX500 niet tevreden met de powerband. Met deze BRC-kit is dat meteen verholpen. De powerband is extreem breed en dus veel toegankelijker voor beginnelingen en meer ervaren amateurs. Wil je er mee naar de GP’s trekken dan is er wat werk nodig aan de spoelpoorten en de compressie.
Voor wie is deze BRC-kit geschikt? Alleszins niet voor de koper die thuiskomt met een 2020 KTM of Husky. U zou dan in totaal ongeveer 13000 euro moeten neerdokken om de kit erin te lepelen. De grootste markt voor BRC 500-motorkits ligt bij de eigenaars van een goed gebruikte, oudere KTM 250SX die behoefte heeft aan een restauratie. De kit bezorgt de KTM een nieuwe krachtcentrale en je hebt meteen iets unieks in de schuur staan. De KX en de CR van toen reden ondanks hun huidige status niet perfect. Het frame van de Kawi was niet super en de motor van de CR had niet het karakter van de KX. Met de BRC-kit in een moderne KTM heb je het beste van beide werelden. Bovendien kost een totale restauratie van beide Japanners wellicht evenveel als een kant en klare ombouw naar een BRC500 kit in je KTM.
Hier zijn er momenteel geen dealers maar we hebben contact genomen met BRC en het mag geen enkel probleem zijn om de kits te verzenden naar de meeste Europese landen.
Alle info vindt je op www.brcracing.ca
Foto: BRC Racing en Adam Duckworth
Tekst: Danny Hermans
