Techniek: de koeling van uw crossmotor onder de loep

Tenzij u een oude machine heeft uit de jaren zeventig bezit uw crossmotor waterkoeling. De vloeistof wordt over de motor en twee radiatoren gepompt om de motor af te koelen. Het is van levensbelang voor uw motorblok dat uw koelsysteem perfect in orde is. En als we spreken van waterkoeling dan spreken we eigenlijk over vloeistofkoeling want alhoewel puur water wel kan (in noodgevallen) ben je honderd keer beter af met een speciaal koelmiddel.

De meeste koelvloeistoffen gebruiken ethyleenglycol als hoofdbestanddeel. Deze vloeistof op basis van alcohol kan het kookpunt van 100 graden van gewoon water een stukje verhogen. Een koelvloeistof wordt ook wel “antivries” genoemd omdat het het vriespunt verlaagt. Er worden ook inhibitoren toegevoegd aan de koelvloeistof om corrosie tegen te gaan. Silicaten helpen bij de smering van de afdichtingen van de waterpomp. Anti-schuimadditieven behouden de consistentie van de koelvloeistof terwijl deze door de impeller wordt rondgepompt.

Als u water in uw radiator wilt doen, kunt u het beste gedestilleerd water gebruiken. Door gebruik te maken van gedestilleerd water zijn er geen onzuiverheden die het koelsysteem kunnen aantasten. Uw koelvloeistofniveau moet altijd op peil blijven. Als het vloeistofniveau ook maar een klein beetje daalt, ga dan op zoek naar het lek. De meest waarschijnlijke plaatsen zijn koppakkingen, slangen, de radiatordop of de afdichting van de waterpomp. Let wel, water toevoegen zorgt voor een verlaging van het kookpunt en uw vriesbescherming vermindert.

Aangezien het kookpunt van de vloeistof hoger is wanneer deze onder druk staat, maakt de fabrikant hier gebruik van door het koelsysteem onder druk te zetten. De radiatordop houdt de koelvloeistof onder druk. Als u denkt dat uw crossmotor een koelprobleem heeft, is de eerste stap de O-ringen en pakkingen van de radiatordop te inspecteren op scheuren. Een gebroken pakking betekent dat de dop de hete koelvloeistof uit de overloop kan laten ontsnappen waar deze als stoom uitkomt.

Oververhitting kan worden veroorzaakt door een groot aantal problemen. Een slechte dop, een defecte impeller, verstopping van de koelvloeistof, magere jetting van de carburator, slechte koelvloeistof of een opgeblazen koppakking kunnen er allemaal voor zorgen dat er stoom uit de overloopbuis van de radiator wordt gepompt. Alles wat de snelheid waarmee de koelvloeistof door de radiator stroomt belemmert, zorgt voor oververhitting. Oude koelvloeistof kan zo’n laag kookpunt hebben dat het de overloop uitspuwt als de motor zwaar wordt belast. Als je vermoedt dat er een waterpompafdichting lekt, zal een snelle controle van de versnellingsbakolie aangeven of er water in de olie lekt. Tenslotte kan een opgeblazen koppakking uitlaatgassen in de koelvloeistof lekken en het systeem zo onder druk zetten dat het overdrukventiel van de radiatordop opent.

Als je geen duidelijke tekenen van een lek hebt gevonden en de motor blaast geen stoom uit de overloopslang tijdens het rijden, moet je beoordelen hoe ver het koelvloeistofpeil in de radiateur is gedaald. Als u geen koelvloeistof in de radiator ziet, stop dan meteen en laat hem repareren. Als u denkt dat er een lek is in één van de radiatoren test u best het koelcircuit met een lektester. Met deze tester blaast u druk op het systeem met een handpompje tot de maximale druk die op de radiatordop staat. Zoek naar de locatie waar koelvloeistof ontsnapt uit de radiator.

Een bedrijf gespecialiseerd in radiatorherstellingen kan met succes een gescheurde radiator lassen maar lekken in de kern zijn moeilijker te verhelpen. Het gebied van de koelvinnen is te dun om te lassen en lekdichtingsmiddeltjes werken maar tijdelijk. De beste manier om een kapotte radiator te repareren is door hem te vervangen maar dat is ook meteen de duurste manier. Als uw motor warm loopt, is de eenvoudigste oplossing om de standaard radiatordop van 1,1 kg/mm te vervangen door een dop met een hogere druk van 1,6 kg/mm. Hoe hoger de druk, hoe hoger het kookpunt van het water. In de GP’s wordt veelal het waterloze koelmiddel van Evans Coolants gebruikt. Door dat er geen water in zit wordt er nauwelijks druk opgebouwd in uw koelcircuit en heeft u geen dop nodig die een druk van 1,6 kg/mm aankan.