Techniek: wat is de squish en hoe meet je het?

De meeste motorcrossers komen zelden of nooit in aanraking met het woord “squish”, het zit bijna exclusief in de woordenschat van motortuners. Je komt er nooit mee in aanraking als je met een standaardmotor rijdt en geen ingrijpende aanpassingen doet aan het motorblok.

Wat is Squish?

De befaamde squish is de afstand gemeten tussen de top van de zuiger wanneer hij op zijn hoogste punt (BDP) staat, en de onderkant van de cilinderkop gemeten aan de rand van de cilinder. Bij tweetaktmotoren is de squish erg belangrijk omdat de krappe ruimte tussen de zuiger en de cilinderkop moet zorgen voor een werveling van gassen en de afvoer van hitte door de verbranding van die gassen. Bij een te krappe squish loopt de verbrandingstemperatuur hoog op met alle gevolgen van dien zoals bv een vastloper.

Nogmaals, u hoeft de squish van uw motor niet te wijzigen als hij standaard blijft. Het is een basisinstelling die de fabrikant van uw motor kent en zelden wordt gecommuniceerd in een technische handleiding. Ga je toch experimenteren met dit gegeven dan ga je morrelen met heel wat andere (vaste) waardes zoals de temperatuur van de bougie. De squish veranderen in zijn eenvoudigste vorm word gedaan met het wijzigen van de dikte van de voetpakking. Een direct gevolg is een gewijzigde positie van de spoelpoorten ten opzichte van de zuiger en dus heeft het een (negatieve) invloed op de prestaties. Gevorderden wijzigen de squish door de afmetingen van de cilinder te wijzigen.

Zo meet je de squish.

Motor- en brommerforums schreven halve bijbels over dit gegeven maar de ene is al wat onjuister dan de andere. Wij staken ons licht op bij het Nederlands bedrijf VHM voor een correcte meting van de squish. Wat heb je nodig? Een draadje soldeertin en een digitale schuifpasser. Het draadje tin is best een tikje dikker dan de te verwachte meting. Verwacht je een squish te meten van 0,80 mm dan neemt je best een tindraad van 0,9 tot 1,0 mm. Hieronder zie je stap voor stap de meting uit de doeken gedaan.

1. Snij vier stukjes tin van het rolletje soldeertin. Eén of twee stukjes is te weinig omdat je anders misschien een meting doet met een gekantelde zuiger en dus een foutieve meting.
2. Demonteer de cilinderkop en leg de vier stukjes tin in een hoek van 90° van elkaar. Om te vermijden dat de tin zou verschuiven tijdens de meting kan je eventueel een likje vet aan de tin doen. 
3. Monteer de cilinderkop weer op de cilinder en draai de bevestigingsschroeven vast met het juiste aanhaalmoment (raadpleeg uw technische handleiding).
4. Verdraai de krukas tot de zuiger zijn BDP (bovenste dode punt) heeft bereikt.
5. Verwijder de cilinderkop opnieuw.
6. Meet nu de vlakke gedeeltes van de vier tindraadjes met een digitale schuifpasser of een micrometer. De vier meting moeten ongeveer dezelfde zijn. Dit is uw squish maat!

Foto: VHM