Vorige week kregen de Vlaamse motorcrossliefhebbers goed nieuws te horen. De digitale zender Exqi Sport Culture begon vanaf de GP van de Verenigde Staten met de Live uitzending van de MX1 GP’s. Sinds vorig jaar bleef de Vlaamse tv-kijker daar van verstoken. Toegegeven, Sporza zond vorig seizoen weliswaar de GP van Limburg MX1 rechtstreeks uit, maar daar bleef het dan ook bij. Voor de overige GP’s moest de kijker het stellen met een samenvatting later op de namiddag. Soms betekende dat als er een tennismatch uitliep of wielrenners niet hard genoeg trapten, de motorcrossliefhebber het moest stellen met enkele minuten.
Na twee jaar van afwezigheid terug live op de Vlaamse buis: de MX1 GP’s.
Fans raken er snel aan gewend dat hun sport uitgebreid op TV komt en zien het na een aantal jaren allicht als een verworven recht. Zodoende waren de meeste Vlaamse motorcrossliefhebbers behoorlijk teleurgesteld toen de VRT de coverage van hun favoriete sport flink terugschroefde.
In de jaren’80 en begin jaren ’90 waren Live GP’s eerder uitzonderlijk op de Vlaamse televisie. Maar in 1995 werd de GP van België 250cc, toen op de Kesterheide, live uitgezonden door de toenmalige BRTN. De overige GP’s kwamen weliswaar summier in Sportweekend dankzij de EBU-lidmaatschap (European Broadcasting Union) van de BRTN. Maar voor uitgebreidere samenvattingen te kunnen bekijken moest je Eurosport op de kabel hebben. Op de eerste Pan-Europese sportzender kon je destijds ook Belgische wedstrijden als de Int. Motorcross van het Fort in Koningshooikt bekijken.
Vanaf 1996 kon de motorcrossliefhebber de verrichtingen van Stefan Everts, Marnicq Bervoets, Werner Dewit, Peter Iven en Jaimy Scevenels in de 250cc GP’s volgen in Pitstop op Kanaal2 (nu 2Be). De Belgische 250cc GP in Kester werd dat jaar uitgezonden door de betaalzender SuperSport waar Wauter Vandenhaute destijds de plak zwaaide. Een vervolg kwam er echter niet want in 1997 ging SuperSport bij gebrek aan abonnees op de fles. De 250cc GP’s worden nu de koningsklasse. Giuseppe Luongo heeft met Action Group de organisatorische en commerciële rechten van deze klasse in handen. Luongo slaagt erin de GP van België in Kester terug rechtstreeks op de BRTN te krijgen. Een paar maanden later zendt de BRTN ook de Motorcross der Naties in Nismes live uit. Vanaf 1998 schakelt de Vlaamse Openbare Omroep, die vanaf dan VRT heet, een versnelling hoger. De drie opeenvolgende wereldtitels 250cc van Stefan Everts hebben iets losgemaakt. Everts is een superster aan het Belgische sportfirmament. In de zondagmiddagse sportuitzending Sportpaleis op Canvas is er vanaf 1998 meermaals plaats voor de 250cc motorcross GP’s. Het begint met de eerste GP van het jaar in Talavera de la Reina. Maar ook de GP’s op Belgisch grondgebied, in Leuven en Balen, krijgt de kijker rechtstreeks te zien. Het seizoen loopt echter met een sisser af als de afsluitende GP van Griekenland voor Everts een anticlimax in plaats van een apotheose wordt.
Als vanaf 2001 de GP’s onder Dorna Off-road grote wijzigingen ondergaan, komt de motorcrossverslaggeving op Canvas opnieuw in een stroomversnelling terecht. Stefan Everts, Marnicq Bervoets en Joël Smets gaan dat seizoen mekaar te lijf voor de wereldtitel in de 500 cc. Het nieuwe format waarin per GP maar één race wordt afgewerkt is heel wat TV-vriendelijker dan voorheen. Bovendien zitten alle Belgische toppers nu in dezelfde klasse. De 500cc GP’s beginnen om 13u05 waardoor de VRT-presentatoren de gelegenheid krijgen om eerst Sportpaleis (op Canvas) in te leiden. Met 3 GP’s (Genk, Francorchamps en Namen) in België beleeft het motorcross op dat ogenblik gelijktijdig een hoogconjunctuur. Opvallend is ook dat de VRT een omkaderingsprogramma voorziet voor de eerste GP in Genk. De drie crosstenoren mogen ieder een andere topsporter uitnodigen. Smets kiest voor bokster Daniëla Somers, Bervoets voor wielrenner Frank Vandenbroucke. Bovendien worden in die tijd de Belgische toppers voor en na elke GP geïnterviewd. Iets wat later niet meer gebeurt.
Vanaf 2004 krijgt de motorcross het moeilijker op TV. De terugkeer naar een GP-format met twee reeksen speelt soms in het nadeel van de motorcross. Bovendien krijgen wielrennen (met Tom Boonen) en tennis (met Justine Henin en Kim Clijsters) veel extra aandacht. Toch trekken de GP’s nog steeds veel kijkers. Op zondag 8 mei 2005 levert de rechtstreekse uitzending van de GP van België vanop de Naamse Citadel maar liefst 504.000 kijkers op voor Sporza. Als een jaar later Stefan Everts afscheid neemt als actief sporter krijgen de kijkcijfers een knauw. Niet dat alles implodeert maar toch. Het overgangsjaar 2007 verloopt op sportief vlak zelfs nog gunstig voor de Belgen. Kevin Strijbos wint 3 GP’s, Ken De Dycker 1 en Steve Ramon pakt de wereldtitel MX1. Alleen, de opvolgers van Everts en Smets komen qua uitstraling nog niet aan de enkels van hun voorgangers.
Daarna lijkt het traag maar gestaag bergaf te gaan met de coverage van de GP’s en de kijkcijfers. Na 2009 verlengt de VRT haar contract voor de rechtstreekse uitzendingen van de GP’s niet meer. De VRT moet na een decennium van quasi ongebreidelde hoogconjunctuur flink besparen op het aankopen van sportrechten. Niet alleen de Vlaamse motorcrossliefhebber mort, ook de Nederlandse en de Waalse. Want ook zij keken mee naar de GP’s op Sporza. Toen in de zomer van 2004, dé moeder aller Sportzomers, de VRT het tijdelijke digitale kanaal Sporza lanceerde, maakten de Waalse motorcrossfans zich grote zorgen. Plots verdwenen hun geliefde GP’s van Canvas. Sporza was toen trouwens alleen in Vlaanderen op de kabel te bekijken.
Met Clément Desalle als winnaar van de GP van de VS begon de Exqi coverage van de GP’s onder een gunstig gesternte.
We kunnen dus als motorcrossfans alleen maar blij zijn met de beslissing van Exqi Sport om de TV-rechten voor de MX1 GP’s binnen te halen. Het deed ons zondagavond alvast plezier, het deskundige commentaar van vijfvoudig wereldkampioen Joël Smets weer te horen. Bovendien pikte Exqi op een goed ogenblik in: Desalle won moeiteloos de GP en Kevin Strijbos reed zijn beste GP van de afgelopen jaren. Hopelijk mogen we tijdens de Europese GP’s ook wat meer omkadering verwachten met interviewtjes van de Belgische piloten voor- en achteraf. In ieder geval is het voor de Belgische rijders en teams van vitaal belang dat de GP’s weer live te zien zijn. Met Exqi Sport Culture hebben ze er een belangrijke marketingtool bij. Aan hen om dit nu zowel sportief als commercieel proberen te verzilveren.
Foto Credits: MXI, Suzuki Racing/Ray Archer
