Met tien wereldtitels en 101 gewonnen GP’s is Stefan Everts in de ogen van veel mensen de grootste motorcrosser van de planeet, maar zelfs de besten hebben het al eens moeilijk. Nadat hij een jaar geleden bijna het leven verloor aan malaria, pakte de stoere Belg alle kansen om zich er op de één of andere manier doorheen te slaan. Na tal van operaties is het nog steeds niet gemakkelijk en vecht hij nog met dagelijkse voetpijnen terwijl hij ook zijn zoon Liam blijft coachen in de professionele motorcross rangen.
In Hawkstone zag Stefan Liam de 125-klasse winnen door in de tweede reeks van allerlaatste plek in enkele ronden naar de koppositie te vlammen. Het Brits publiek – dat de derde generatie van de Everts-motorcross-dynastie wilde zien – raakte bijna in extase. Stefan was zo vriendelijk om Jonathan McCready van Gatedrop tien minuten van zijn tijd te geven om de vooruitgang van Liam te bespreken samen zijn eigen voortdurende gezondheidsproblemen en zijn visie op het komende MXGP-wereldkampioenschap van dit seizoen en de rijstijl van Jeffrey Herlings.
Liam heeft in die tweede manche door van de laatste tot de eerste plaats te rijden iets geweldigs laten zien. Je moet behoorlijk trots zijn op de manier waarop hij reed?
S72: Ja, het was een goede race, hoewel zijn starts niet zo goed waren, zelfs niet in de eerste manche. Hij deed de trainingsstarts en ze waren allemaal vrij perfect en dan de twee starts in de race, ze waren echt slecht, dus ik weet niet wat er daar gebeurde. Maar hij vocht zich door het peloton, ik weet niet hoe hij het deed. Vooral in de tweede manche, hij crashte in de eerste bocht omdat een rijder van links kwam en hem onderuit haalde en na een ronde was hij al vijfde en ging hij heel snel naar P1 en controleerde de race. Toen hij eenmaal aan de leiding reed genoot hij van het rijden dus ja, het was goed.
Zei je iets tegen hem tussen de reeksen door, het leek wel of hij in de tweede manche met extra intensiteit reed?
S72: Ik weet het niet, misschien kreeg hij wat meer vertrouwen en kon hij op een gegeven moment zien dat hij een van de snelste was op de baan. Het is altijd een gokje met gedubbelde rijders en dan moest hij ook nog zijn bril afdoen, dus de eerste race was het nogal moeilijk voor hem om er goed doorheen te komen. Ik denk dat hij zag wat hij kon doen in de eerste race en de tweede race werd de baan een stuk slechter met de regen. Ik ben opnieuw onder de indruk van zijn eerste ronde, zelfs in de eerste manche was ik onder de indruk van zijn eerste ronde.
Zijn techniek, is dat natuurlijk vanwege de meegekregen genen van de familie Everts of is dat iets waar je jarenlang met hem aan werkt?
S72: Sommige dingen heb je wel of niet. Ik denk dat dat een beetje in zijn bloed zit. Hij weet hoe hij moet rijden, hij is nog maar 15 en moet nog veel ervaring opdoen. Ik zie daar bij momenten dingen waar we nog moeten aan werken, bijvoorbeeld om te proberen een goede rondetijd neer te zetten. Je moet altijd goed uitkijken en het juiste moment vinden om een rondetijd neer te zetten. Hij worstelt altijd met langzame jongens voorin en ja, ik raak een beetje overstuur want daar hebben we het wel vaker over. Oké, vandaag kwam hij als derde uit de bus in de tijdtraining, dat was best goed. Vorige week in Italië was het een stuk moeilijker omdat hij ook een motorprobleem had en toen miste hij 15 minuten training, maar hoe dan ook, het was weer niet gemakkelijk hier in Hawkstone.
Ik herinner me toen jij zelf nog aan het racen was dat je zei dat je vader steeds kritiek op je had, ben je je ervan bewust dat je dat niet met Liam doet of doe je dat zelf ook?
S72: Ik ben kritisch op hem omdat hij vandaag wat goede dingen heeft laten zien en we daar voor hebben getraind. Zijn snelheid moet er zijn, hij moet gewoon zijn juiste mentaliteit vinden tijdens de race. Zijn conditie is er, zijn snelheid is er, het materiaal is er, alles is er, het is gewoon aan hem om het te doen. Soms zijn er wat dingen te verbeteren en dan praten we erover, je moet het tijd geven, hij is nog maar 15. Sommige kinderen groeien snel, sommige groeien langzaam en Liam is niet de snelste dus hij heeft zijn tijd nodig. Ik heb gemerkt dat hij sinds zijn jeugd tijd nodig heeft om te groeien. Sommige kinderen zijn 15 en ze zijn ongelooflijk. We moeten hem tijd geven, als hij 18 wordt zullen we het beste van hem zien.
Is dat deels omdat je hem niet echt hebt laten racen toen hij jong was? Hij heeft misschien alleen maar geracet de laatste vier of vijf jaar?
S72: Nog geen vijf jaar. Hij deed een beetje de 65cc, toen twee jaar 85cc en vorig jaar zijn eerste jaar in het Europees kampioenschap op de 125. Ik denk dat dit een belangrijk jaar is voor hem om te laten zien wat hij kan. Ik denk dat hij één van de jongens moet zijn die voorop kan rijden en met de jongens kan vechten voor de podiumplaatsen. Dat is waar ik zie dat hij kan zijn, hij moet dat nu reeds kunnen. Ik weet wat hij kan doen en wat hij niet kan.
Op de 250f, hoe denk je dat hij daar naar kijkt?
S72: Echt goed. Hij ziet er echt goed uit. Hij ziet er echt comfortabel uit op de 250, we hebben gewoon een standaardmotor voor het moment. Ik denk dat hij nog steeds kan verbeteren op de 250, hij zou in staat moeten zijn om sneller te zijn op de 250 dan op de 125 en de rondetijden zijn min of meer hetzelfde, maar we gaan dit jaar wat EMX-rondes doen op de 250 om daar een beetje gevoel bij te krijgen en te zien hoe dat gaat. Maar de nadruk ligt op de 125.
Veel verschillende renners hebben een andere mening over je dan toen je nog teammanager was, je coacht Liam en jij werd gecoacht door je vader. Ben je soms verbijsterd om de mening van verschillende renners over je werkwijze?
S72: Ik probeer aan iedereen te denken. Er zijn bepaalde basisprincipes in deze sport die je moet leren. Dat is de basis die ik heb gepusht naar al mijn renners waar ik in het verleden mee heb gewerkt. Sommige konden ermee omgaan, en niet veel rijders konden omgaan met een aantal van die basisprincipes die ik hen heb geprobeerd te leren. Sommige rijders zijn erg negatief over mijn benadering van het racen, maar ze moeten niet vergeten dat ik nog steeds degene ben met de meeste titels. Ik denk dat de manier waarop mijn vader me heeft geleerd om kampioen te worden geen slechte methode is. Ik hoop dat ik hetzelfde kan doen met Liam en ik hoop dat de anderen op een dag zullen weten wat ik met hen heb geprobeerd te doen en het hen toen heb geleerd. Zoals ik al zei, sommigen waarderen het en anderen waarderen weer niet wat ik heb geprobeerd te doen.
Je had de technische kant, maar aan het begin van je carrière leek het alsof je veel druk op je had…
S72: Het is hetzelfde voor Liam, hij heeft veel druk met zijn naam. Dit is een taak voor ons om te doen en te werken aan dat deel, zodat hij een vrije rijder kan zijn als hij aan het racen is. Ik zie nog steeds veel verbetering aan die kant van het racen. Maar nogmaals, hij is 15 en moet hem voor bepaalde dingen de tijd geven.
Over je gezondheid, hoe gaat het met je? Is de toekomst positief of moet je blijven omgaan met hoe je nu bent?
S72: Op dit moment is het stabiel, maar het is nog niet goed. Ik heb nog steeds pijn elke keer als ik loop, zelfs nu als ik sta heb ik pijn. Mijn rechtervoet is het ergst, mijn linkervoet is oké. Ik heb nog steeds wonden op de hielen – ze zijn nog steeds open – ze zullen uiteindelijk dichtgroeien maar het zal nog zes tot negen maanden duren wanneer dit deel beter zal zijn. De pijn aan mijn rechtervoet, ik weet niet of dit ooit zal verdwijnen. Ik hoop dat het zal verminderen, maar ik weet het niet.
En op de motor rijden, is dat nog mogelijk?
S72: Met de wonden op mijn hielen is het zelfs voor mij zo moeilijk om in crosslaarzen te geraken. Elke keer als ik over die wonden heen ga om in de laarzen te stappen is het behoorlijk pijnlijk, dus op dit moment is het geen optie. Eerst moeten die wonden dicht, dan moet ik werken aan een fatsoenlijk paar laarzen, dan kan ik misschien weer op de motor als mijn laarzen goed zijn.
Mis je het rijden met Liam of ben je daar niet zo op gefocust?
S72: Ik mis het niet, maar voor mij is het een uitdaging om op een dag weer op de motor te stappen. Maar wanneer? Ik weet het niet. Ik moet mijn conditie weer op gang brengen en een beetje meer conditie in mijn lichaam krijgen omdat ik het afgelopen jaar zoveel conditie en kracht heb verloren. Ik probeer me langzaam op te bouwen, het is moeilijk om het niveau onder ogen te zien waar ik nu sta. Het is moeilijk voor mij om daar mentaal mee om te gaan en er doorheen te komen. Het gaat een beetje tijd kosten om een beter niveau van algemene lichaamsconditie te bereiken, maar zo is het nu eenmaal.
Denk je dat het racen en die mentaliteit je heeft geholpen om met dit alles om te gaan?
S72: Het heeft me zeker geholpen om met bepaalde dingen en met de situatie om te gaan. Zeker een racer zijn met alles wat ik heb meegemaakt en wat ik in het verleden heb gedaan, heeft me zeker mentaal veel geholpen, ja. Het was echt een zwaar jaar voor mij, je wilt niet weten hoeveel dagen ik in het ziekenhuis heb gelegen, hoeveel verpleegkundigen ik heb gezien, hoeveel operaties ik heb gehad – heel erg veel.
Was het leuk om te zien dat je zoveel steun kreeg van mensen, zelfs van jongens als Ricky Carmichael in Amerika, en van alle mensen in de GP’s?
S72: Tuurlijk is het leuk, ik had niet zoveel reacties verwacht. Het kwam van over de hele wereld en van sommige mensen was het een verrassing en van sommige mensen verwachtte ik het niet. Over het algemeen was het leuk om die reactie te zien en om de steun van de mensen te krijgen, zeker.
Wat zijn je gedachten over het komende GP seizoen met Cairoli en Herlings terug gezond om het op te nemen tegen Gajser, evenals Prado die nu overkomt van de MX2?
S72: Elk jaar is altijd interessant aan het begin van het seizoen. Het is alleen jammer dat Prado al geblesseerd is geraakt, want ik denk dat hij een grote concurrent was voor alle anderen om te laten zien wat hij kan. Ik denk dat Jorge het zelfs in zijn eerste seizoen heel goed kan, want hij is een zeer technische rijder. Ik geloof sterk in hem, maar natuurlijk moet hij in de strijd met Herlings – één van de zwaarste jongens als hij gezond is. Tim, ik hoop dat hij mentaal wat sterker wordt, het ziet er naar uit dat ze op dit moment al een hele goede set-up hebben, dus het wordt erg interessant.
Op Jeffrey, hoe hij rijdt, het lijkt erop dat hij zich altijd volledig geeft, maar hij gebruikt zijn benen veel, anders dan jij misschien en hij tilt de motor veel op. Wat vind je van zijn techniek?
S72: Je moet het circuit begrijpen en lezen en de motor zo goed mogelijk laten werken om de omstandigheden op het circuit te kunnen overzien. Ik denk dat Herlings daar een goed gevoel bij heeft, hoe hij zijn motor helpt om over het circuit te gaan en om er de beste snelheid uit te halen. Ik zie dat niet bij elke rijder. Dat heeft Prado zeker ook, hij voelt de motor echt goed aan. Misschien voelt Tim het iets minder, maar het zijn allemaal toprijders en ze hebben allemaal hun kwaliteiten, iedereen heeft een beetje een andere stijl, maar uiteindelijk is de techniek de basis en voor iedereen hetzelfde. Het ziet er van buitenaf anders uit, maar wat ze doen is in principe hetzelfde.
Interview: Jonathan McCready